چهل نکته درباره تربیت کودکان
1. بدانید که اثر شیر در کودک بسیار مهم است، بنابراین اگر خواستید علاوه بر مادر، زن دیگری کودک را شیر بدهد، زنی نیکوکار و دیندار انتخاب کنید.
2. بهتر است اوقات شیردادن را معین کنید تا بهداشت و سلامت کودک به خطر نیفتد.
3. کودک را همیشه تمیز و نظیف نگهدارید، در فصل گرما روزانه او را به حمام ببرید تا سالم تر باشد.
4. بعضی از زنان به خاطر این که کودک را ساکت کنند یا بخوابانند، معمولاً او را از موجودی وحشتناک مانند گرگ، گربه، جن، پلیس و غیره می ترسانند؛ این روش کاملاً غلط است و ضمن اینکه دروغ محسوب می شود، اثرات منفی بر روح و روان کودک باقی می گذارد و چنین کودکی بزدل، ترسو، و ضعیف القلب بار می آید.
5. کودک را زیاد آرایش نکنید.
6. اگر فرزند شما دختر است، تا زمانی که به سن ستر و حجاب نرسیده است، به او زیور آلات نپوشانید؛ زیرا استفاده از زیورآلات در این سن از یک طرف جان خود بچه را به خطر می اندازد و از طرف دیگر او را از دوران کودکی دلبسته به زینت و آرایش می گرداند، و حب دنیا را در دلش جای می دهد.
7. برای اینکه فرزند را از کودکی به سخاوت و بخشندگی عادت دهید، به او چیزی بدهید تا بین برادران و خواهرانش توزیع کند.
مسئله: باید دانست اشیایی که در ملکیت کودک هستند، با هبه کردن توسط کودک به هیچ کس تعلق نمی گیرند.
8. پرخوری را نزد کودک زشت جلوه بدهید.
9. همیشه به خواسته کودک تن ندهید، زیرا بر اثر آن بدخوی و بدرفتار بارمی آید.
10. کودک را از جیغ زدن و فریاد کشیدن بازدارید، تا مبادا به اینگونه خصلت ها عادت کند.
11. کودک را از همراه شدن با کودکان بازی گوش، فضول، درس نخوان و تنبل بازدارید.
12. کودک را نسبت به خصلت هایی مانند: خشم و عصبانیت، جدال، دروغگویی، دزدی، حسد، حرص، بی عفتی و بی بند و باری، پرحرفی و پررویی، تمسخر و خندیدن بر دیگران و... متنفر کنید.
13. اگر کودکتان مرتکب اشتباهی شد یا کودک دیگری را زد و ناراحت کرد، به طرز نامناسبی او را تنبیه و مجازات نکنید، بلکه او را نصیحت کنید. از وی حمایت بی جا هم نکنید تا به ظلم و ستم عادت نکند.
14. کودک را به زودخوابیدن بعد از نماز عشا و زودبیدار شدن هنگام صبح عادت دهید.
15. او را از هفت سالگی به خواندن نماز امر کنید.
16. سعی کنید قبل از هر چیز به وی خواندن قرآن را آموزش دهید.
17.حتی الامکان برای وی معلمان و آموزگاران دیندار و باتقوا انتخاب نمایید.
18. در صورت غیبت از درس، هرگز نرمش نشان ندهید.
19.گاهی اوقات برای وی داستان های خوبی، از نیکان تعریف کنید.
20. او را به مطالعه کتاب های دینی و مفید تشویق کنید و از خواندن کتاب های مبتذل، بدآموز و بیهوده برحذر دارید.
21. بعد از برگشتن از مدرسه به کودک اجازه بدهید تا جهت رفع خستگی و تجدید نشاط، به بازیها و سرگرمی های مناسبی بپردازد، تا بعد از آن بتواند بهتر و با علاقة بیشتر درس هایش را بخواند.
22. کودک را از تماشا کردن بازی های بیهوده و ضایع کردن اوقات بازدارید.
23. از کودکی بعضی از هنرهای دستی را به کودک آموزش دهید، و او را به بعضی از کارهای مناسب مشغول کنید تا در بزرگی هیچ شغل و کار جایزی را عیب و خلاف شخصیت نپندارد.
24. کودک را به نگهداری وسایل خودش مانند لباس و غیره موظف کنید. همچنین به پهن کردن رختخواب و جمع کردن آن هنگام بیدار شدن، و کارهایی مانند آن عادت دهید تا سست و تنبل بار نیاید.
25. به دختران توصیه کنید که در امور خانه داری و آشپزی و غیره دقت کنند، و از مادر و خواهران بزرگتر آموزش ببینند.
26. هرگاه فرزند کار خوبی انجام داد، او را تشویق کنید و هر گاه کار بدی کرد، او را در تنهایی بفهمانید و از انجام بد آن را بترسانید، بگویید: پسرجان! خداوند ناراضی می شود، مردم بدبین می شوند، فرزندان خوشبخت چنین نمی کنند. در صورت تکرار همان کار به طرز مناسبی وی را تنبیه کنید.
27. مادر سعی کند کودک را تا حدی از پدر بترساند.
28. بعضی از فرزندان عادت دارند که بعضی از بازی ها و کارها را مخفیانه انجام دهند؛ در چنین صورتی به وی بفهمانید که اگر این کار خوب است، نیاز به مخفی کردن نیست، و اگر بد و گناه است، پس آن را نباید اصلاً انجام داد.
29. به فرزند آموزش دهید که هنگام راه رفتن نه زیاد تند راه برود، و نه بدون ضرورت به این سو و آن سو نگاه کند.
30. کودک را به تواضع و فروتنی عادت دهید، و او را از هر نوع اظهار تکبر و غرور چه با زبان چه با عمل بازدارید. بعضی از کودکان، نزد دیگران فخرفروشی می نمایند، او را از این گونه عادت ها برحذر دارید.
31- آداب خوردن، آداب مجلس و آداب لازم دیگر را برای کودکان بازگو نمایید، و ضمناً توجه داشته باشید که آیا عمل می کند یا خیر؛ در صورت کوتاهی به طرز مناسبی به او تذکر دهید.
32- کودکان را از خوردن در بازارها منع کنید و توصیه کنید هر چه در بازار می خرند، آن را به منزل آورده، بخورند.
33- بچه ها را عادت دهید که به جز از بزرگتران خانواده از کس دیگری چیزی طلب نکنند، و بدون اجازه والدین از دست کسی پولی یا چیزی نگیرند.
34- بچه ها را خیلی زیاد نازپرورده بار نیاورید که برای آینده شان مضر خواهد بود.
35- او را به مسواک زدن عادت دهید.
36- هر چیز را از کودکی به وی آموزش دهید. هرگز نگویید که بزرگ می شود، خودش یاد می گیرد.
37- بعضی از والدین، کودکان خوب و فرمانبردار را بیش از حد به خواندن و نوشتن وادار می کنند و استراحت و تفریح آنها را در نظر نمی گیرند؛ بدانید در چنین صورت هایی کودک به تدریج زده می شود و اگر مرتباً بر او فشار وارد شود، از نظر ذهنی و جسمی ضعیف می شود و سرانجام سست و تنبل خواهد شد؛ بنابرین همیشه اعتدال و میانه روی را در نظر بگیرد.
38- بدون ضرورت شدید، برای کودکتان از مدرسه مرخصی نگیرید.
39- در انتخاب مدرسه و معلم برای کودک جداً دقت کنید چون اگر نخستین معلم او، آدم ماهر و کاملی نباشد، استعداد کودک خراب می شود.
40- همیشه مدنظر داشته باشید که کودک شما باید روزی مستقل و خودکفا و دارای شخصیت گردد، و عضو مفید، سالم و موثری برای جامعه نمونه و اسلامی قرار بگیرد، لذا شما باید احساس کنید که تربیت یک مسلمان متعهد و متقی و وظیفه شناس را عهده دار شده اید.
منبع : فصلنامه ندای اسلام